şiir Nasil Yazilir
--------------------------------------------------------------------------------
ŞİİR NASIL YAZILIR
Şiir yazmak bir kabiliyet işidir. Kabiliyet varsa, ölçüler de biliniyorsa mesele kalmaz.
Bugün serbest ve hece vezni ile şiir yazılıyor. İsminden anlaşılacağı gibi serbest şiirde hiç bir kural yoktur. Hece vezninin ise, çeşitli ölçüleri vardır. Günümüzde daha çok 7, 8, 11 ve 14 lük hece vezniyle şiir yazılmaktadır. Buradaki rakamlar hece [sesli harf] sayısını göstermektedir. Ayrıca her veznin kalıpları da vardır. Her birisine birer örnek verelim:
7 likler, 3+4, 4+3 veya sadece 7 lik kalıplarla yazılır.
3+4 lüğe örnek:
Ağlarsa / Anam ağlar,
Gayrisi / yalan ağlar.
4+3 lüğe örnek:
Et tırnaktan / ayrılmaz,
Ana gibi / yâr olmaz.
7 liğe örnek:
İşitin ey gafiller,
Aşk bir güneşe benzer,
Aşkı olmayan gönül
Sanki bir taşa benzer.
8 lik hece vezni ise, 4+4 lük, 3+5 lik veya 5+3 lük kalıplarla yazılmaktadır.
4+4 lüğe örnek:
Seni seven / âşıkların
Gözü gayra / bakmaz imiş,
Seni maksut / edinenler
Dünya ahret / anmaz imiş.
3+5 liğe örnek:
En büyük / devletimizdir.
Gücümüz / kuvvetimizdir.
Methetmek / mümkün değildir.
Sebeb-i / nimetimizdir.
5+3 lüğe örnek:
Hakkı tavsiye / edenler,
Hizmet gayreti / güdenler,
Onun yolundan / gidenler,
Necat bulmuştur / elbette
11 lik hece vezni, 6+5 veya 4+4+3 lük kalıplarla yazılmaktadır.
6+5 liğe örnek:
Doğru din kitabı / okuyan insan,
Hakikati anlar / olur Müslüman
4+4+3 lüğe örnek:
Besmeleyle / başlayalım / kitaba.
Nimetleri / sığmaz ölçü/ hesaba.
14 lük hece vezni ise, yalnız 7+7 lik kalıplarla yazılmaktadır.
Örnekler:
Sizden ayrı kalınca / uyduk hep nefsimize,
Yanlış yollara düştük / bilmem ne oldu bize.
Allah için sabreden / Sırat'ta atlı olur.
Sabır acı ise de / meyvesi tatlı olur.
Zararın neresinden / dönülse kârdır elbet.
Henüz nefes alırken / hadi hemen tevbe et!