ÇAY ...................

ÇAY

--------------------------------------------------------------------------------

Çayın siyah ve yeşil olmak üzere iki nev’i vardır. Yeşil çay el*de etmek için yapraklar daha evvel tahammür ettirilmeksizin ateşte bırakılır ve bu esnada fermentatif reaksiyonlara mâruz bı*rakılır. Bu esnada asit tanik nisbeti düşer ve siyah renkte floba-fon maddesi meydana gelerek çay kararır. Çinliler, çay fabrikas*yonu artıklarından elde ettikleri maddelere tereyağı, un ve su ka*tarak bir nevi çorba yaparlar. Çayın alkolidi teindir. Aroması ça*yın hazırlanması esnasında meydana gelen aromatik yağdan ileri gelir.
Çay menkuu, 250 gram suya 5-8 gram çay yaprağı katıla*rak yapılır, iyi su kullanılırsa çayın hülâsa maddeleri daha büyük nisbette menkua geçer, buna mukabil kireçli su ile kaynatılan çayın lezzeti daha iyi olur. Çayın ihtiva ettiği asit tanik, ishale karşı tesirli bir maddedir. Bir fincan kahve ve çayın kafein nis-betleri aynı olduğu halde kahvenin tesiri daha fazladır. Bunun sebebi, çayda kafeinin asit taniğe bağlı olmasıdır. Bu madde mi*dede tedricen parçalanarak kafein yavaş yavaş vücuda girer, onun için tesiri daha hafiftir. Çayın aromatik maddelerinin özel tesir*leri yoktur.
Perhiz bakımından çayın kıymeti mide, barsak hastalıkların*da elverişli bir içki olmasıdır. Çay yaprağının kuru maddesinde 3 % tein vardır. Azotlu maddeler 20 - 40 % dir. Yeşil çayda 17 % siyah çayda 12 % tanen bulunur.