çoçuğunuzun doktoru olun

çoçuğunuzun doktoru olun

--------------------------------------------------------------------------------

Çocuğunuzun doktoru olun


Esra Tüzün



Prof. Dr. Murat Tuncer, Prof. Dr. Ender Pehlivanoğlu ve Prof. Dr. Hilal Mocan'dan çocuk sağlığı rehberi... Sağlıklı çocuk yetiştirmenin ve hastalıklara karşı alabileceğiniz önlemlerin tüm reçetesi bu dosyada

İşte bu dosyada cevabını bulacağınız sorulardan bazıları:

* Çocuğum hasta mı, ne zaman doktorumu aramalıyım?
* Sağlıklı çocuk yetiştirmek için en önemli 10 öneri.
* Çocuklarınızı kanserden koruyacak 10 önemli bilgi.
* Yazın çocuğuma televizyon kısıtlaması getirmeli miyim?
* Bakıcı bulma problemi nasıl aşılır?
* Seks hakkında çocuğunuzun bilmesi gerekenler.
* Çocuğunuz için hangi sporu seçmelisiniz?
* Çocukları kazalardan koruma yolları.
* Alerjilere karşı ne yapılmalı?
* Aşı, alerji yapar mı?
* Büyümesi normal mi?
* Sık tekrarlayan enfeksiyonlardan çocuğumu nasıl korurum?
* Ateş, ishal ve kusma ne zaman tehlikeli olur?

ÇOCUĞUN HASTA OLDUĞUNU ANNELİK İÇGÜDÜSÜ SÖYLER

'Çocuğum gerçekten hasta mı' sorusunun yanıtını bulmak için tıp uzmanı olmaya gerek yok! Çünkü çocuğun hasta olduğunun en doğru habercisi annelik içgüdüsüdür! Eğer anne çocuğunun hasta olduğunu hissediyorsa fazla düşünmeden bir doktora gidilmelidir

Prof. Dr. Murat Tuncer; mükemmel anne baba olmak isteyen aileler için hazırladığı 'Çocuk Sağlığı Rehberi' adlı kitabında hazırladığı önerileri anlattı:

* Çocuğum hasta mı, ne zaman doktorumu aramalıyım?
Bu soru, çoğu ebeveynin sürekli aklına takılan bir sorudur. Aslında cevabı çok önemli olan bu soru, bebeğimizi doktora ne zaman götürmemiz yanıtını da orta koyacaktır. Genellikle anneler bebeklerin sağlığının iyi veya sorunlu olduğunu içgüdüleriyle hissederler. Ancak bebeğinizin sağlığı konusunda hemen doktora başvurmanız gerektiğini gösteren belirtileri şöyle sıralayabiliriz: Bebeğin nedensiz ağlaması, aniden soluklaşması, emmeyi reddetmesi, vücut ısısının düşmesi (koltuk altında 36 derecenin altındadır), vücut ısısının yükselmesi (koltuk altında 37.n derecenin üzeridir), kusması, vücudunda morarmalar, daha çok uyuması, ellerinden veya bacaklarından birini daha az kullanması, titremeleri, gözünde kayma, sık aralıklarla su gibi ve kötü kokulu kaka yapmaya başlaması, bir haftadan uzun süre hiç kaka yapmaması, karnında ciddi gerginlik bulunması, idrarının koyu renk veya kanlı olması ve idrarının kokusunun değişmesi... Bunun yanında annelerin hiçbir belirgin bulgu olmadan bebeklerinde normal olmayan bir şey hissetmeleri ve hislerinin devam etmesi; bebek için doktora başvurmanın en geçerli nedeni olabilir!

* Ailece yolculuğa çıkmak bebeğimizin sağlığını bozar mı?
Bebeğinizle en kolay ve rahat yolculuk; henüz sadece anne sütü aldığı dönemde yapılandır! Bu bilinçle ilk 6 ayda her zaman yolculuk yapabilirsiniz. Ancak yolculuk yapacağınız araç çok önemli. Eğer uçak yolculuğuysa bazı konulara dikkat edilmeli. Biletinizi alırken önceden bebeğinizin olduğunu söyleyin ve yer rezervasyonunu en önde yaptırın. Uçağa ilk siz binin, en son siz inin. Böylece bebeğin daha rahat ortamda taşınması sağlanmış olur.

UÇAKTAYKEN BEBEĞİ EMZİRİN

Bebeğe mevsimine göre mümkün olan en az şeyler giydirip, yanınıza üzerini örtebileceğiniz pike türü bir örtü alın. Bebeği soymanız zor olur ancak örtmeniz kolaydır. Uçak havalanırken veya inerken, kabin basıncındaki değişiklikler bebeklerin kulakları tarafından çok yoğun hissedilir ve 'basınç etkisi' denen bir ağrı olur. Be nedenle, bu sırada bebekler ağlar. Bunu engelemek için bebeğinizi uçak kalkarken ve inerken emzirin veya emziğini verin. Bu sırada burnunu da burun damlalarıyla açın.

* Arabayla yolculuk yaparken nelere dikkat etmeli?
Arabanızla yolculuk yapacaksanız kalabalık olmamaya özen gösterin. Ara sıra mola verip çocuğun hava almasını sağlayın. Yolculukta anne sütü daha sık aralıklarla verilebilir. Arabanızın hava filtresini mutlaka temizletmiş olun. Bebeğiniz sarsıntıdan kusuyorsa bazı ilaçlar verilerek yola çıkmak doğrudur. Bu konuda doktora danışın. Bebekleri araba koltuklarına bağlı olarak koruyun. Bebeğinizle şehir içinde yalnız yolculuk yapıyorsanız bebek koltuğunu ön koltuğa ters yönde, yalnız değilseniz arka koltuğa sabitleyin.


TATİLDE BESLENMEYE DİKKAT!

* Tatile çıkmadan bebek sağlığı için aileler yanlarına neler almalı?
Beslenme; seyahatlerin en önemli konusudur. Yolda ve gideceğiniz yerde beslenme olarak bebeğinizin ihtiyaç listesi çok önemlidir. Hazır mamayla beslenen bebeklerde biberonlar ve sterilizasyon için gereken malzemeleri taşımanızı öneririm. Bazı kavanoz mamaları da size beslenme konusunda yardımcı olabilir. Ağızdan ve fitil olarak kullanılabilecek ateş düşürücüler unutulmamalı. Sivrisinek sokmaları ve alerjik reaksiyonlar için ağızdan kullanılabilecek bir antialerjik şurup ile deriye sürülen kaşıntı giderici bir kremin yanınızda bulunması önemlidir. Acil kullanım söz konusu olmadığı için antibiyotik taşımanıza gerek yoktur. Ayrıca antibiyotik mutlaka doktor kontrolünde alınır. Bebekler için olan güneş yağı, nemlendirici, bebek şampuanı, pişik kremi ve göz damlaları da sizi ve bebeğinizi tatilde bir hayli rahatlatır
sabahtan alintidir

Sağlıklı Bebeğin Beslenme Reçetesi

* Bir yaşından önce beslenmede nelere dikkat edilmeli?
* Tuz ve şekere bir yaşına kadar başlanmamalı. Dokuzuncu ayda özellikle tat arayan bebeklerde tuz azar azar eklenebilir.

* Bal ve reçel verilmeye bir yaşında başlanabilir.

* Bir yaşına kadar yumurtanın sadece sarısı verilebilir, daha sonra beyaz eklenebilir.

* İnek sütüne (eğer erken başlanması için bir gereksinim yoksa) genellikle bir yaşında başlanır.

* Yemekler bir pişirimlik porsiyonlar halinde hazırlanıp taze yedirilmeli ve ikinci kez ısıtılmamalı.

* Baklagilleri yemekte kullanmadan önce tehlikeli ilaç kalıntılarını uzaklaştırmak için iyice yıkayın.

ÖNEMLİ UYARILAR
* Beyaz unla hazırlanmış abur cubur yiyecekleri göz önünden kaldırın.

* Bebeğinizi henüz tatlıyla tanıştırmayın.

* Sütün içine bir şey katmadan verin.

* Bebeğinizin diyetini değişik gıdalarla hazırlayın.

* Abur cubur için kesin yasaklar koymak yerine; bebeğiniz anlayacak yaşa geldiğinde bu tür yiyeceklerden arada bir az miktarda vermeyi tericih edin

sabahtan alintidir
Çocuğunuz için sağlıklı beslenme önerileri

Sağlıklı bir beslenme daha yemek hazırlama aşamasında başlar: Teflon tavalarda mutlaka yağlı kağıt kullanın, alüminyum folyodan uzak durun

Prof. Dr. Murat Tuncer; aileler için hazırladığı 'Çocuk Sağlığı Rehberi' adlı kitabında yer verdiği beslenme önerilerini anlattı:


ÇOK FAZLA DENİZ ÜRÜNÜ YERSE METAL ZEHİRLENMESİ YAŞAR

* Çocuklara yemek hazırlarken dikkat edilmesi gereken önemli noktalar neler?
* Özellikle et gibi yoğun protein ve yağ içeren malzemelerin pişirilmesinde; teflon tavalar ve floroid içeren yapışmaz yüzeyler kullanıyorsanız tavanın içine mutlaka yağlı kağıt koyun.

* 180 derecenin üzerindeki ısı, yağın ve şekerin yanarak akrilamit denilen kanserojen bir maddenin açığa çıkmasına neden olduğundan; böyle üretilmiş ürünleri (bebe bisküvileri, cips ve kızarmış patates gibi) sınırlı miktarda tüketin. Evinizde kek yaparken yüksek ısılarda pişirmeyin.

* Malzemenizi alüminyum bazlı kağıtlara sarmayın. Alüminyum alımı, uzun yıllar içinde bazı öğrenme bozukluklarından ve hafıza kaybından sorumlu tutuluyor.

* Çocuklarınıza çok sık aralıklarla deniz ürünleri yedirmeyin. Maalesef, deniz ürünleri bazı ağır metaller içerdiğinden sık tüketildiğinde ciddi ağır metal zehirlenmelerine yol açabilir.

* Çocuklarınıza hiçbir yaşta sosis-salam gibi etler, konserve (balık dahil), sakatat (özellikle beyin), kolalı içecekler, hamburger türü fast food yiyecekler ve bunların ekmek çeşitleri (demir emilimini bozmaları nedeniyle) ile çikolata yedirmeyin.

TUZ İYOTLU OLSUN

* Özellikle denizden uzak yerleşim yerlerinde yaşayan çocuklar ve erişkinler iyot alımında eksiklikler göstermektedir. Bu nedenle iyotlu tuz kullanın ve yemek pişirirken değil, mutlaka piştikten sonra yemeğe tuz ekleyin. Aksi halde tuzdaki iyot, pişme anında yok olur. İyotlu tuzunuzu kapalı bir kavanozda ve güneşten uzak tutun.

* Bebeğe hangi tür emzik kullanmak daha doğru?
Bebeğinize ilk ay sonuna doğru emzik verebilirsiniz. Bebek, emziğini kendi seçecektir. Her tür emziği deneyebilirsiniz. Kauçuk emzikler kullanıldıkça nitrozanim denilen kanserojen bir madde oluşabileceği için, her ay yeni bir emzikle eskisini değiştirin. Eğer kullandığınız emzik silikonsa her üç ayda bir değiştirmeniz önerilir.

* Emzik kullanımı kaç yaşına kadar devam etmeli?
Emme refleksi, her bebeğin doğal refleksi olup, iki aydan itibaren emzik verilmesi öneriliyor. Emziğin 2 yaş ve üzerinde kullanılması haricinde bir yan etkisinden söz etmek gerçekçi değildir. Bebeğin sevdiği emzikten birkaç adet alıp, kaybolmaya karşı hazırlıklı olunmalı. Emzik çok sık kirlenebildiği için çok iyi temizlenmeli. Temizlemede kaynatma yöntemi veya yıkama kullanılabilir. Yıkamada şehir suyu değil, içme suyu kullanın. Eğer kaynatıyorsanız emziği daha sık yenileyin.

* Bebeğimiz 33 aylık. Maden suyu içmesinde bir sakınca var mı? Çok nadir de olsa içmek istiyor...
Tatmak anlamında içebilir. Ancak ağır mineralli sular bebekler için çok uygun değil.

* 1.5 kibrit kutusu peynir, 250 cc. süt, 1 kase (yaklaşık 150 gr.) yoğurt, 15 aylık bir çocuğun kalsiyum ihtiyacını karşılar mı?
Çocuğunuzun yaşına göre kalsiyum ihtiyacı; toplam 500-600 cc. süt veya yoğurt (2.5-3 su bardağı kadar), 1 kibrit kutusu beyaz peynir, sebze yemeklerinden günde en az 1 kez ve yumurta sarısının da mutlaka her gün verilmesiyle tam olarak karşılanır.

MİKRODALGA FIRINI KULLANABİLİRSİNİZ

* Bebeklerin katı ve sıvı besinlerinin ısıtılmasında mikrodalga fırın ve teflon tencerelerin kullanımında sakınca var mı?
Mikrodalga fırınların kullanılmasının zararlı etkileri gösterilmemiştir. Ancak bu fırınların elektromanyetik kirlenme nedeniyle evde bulundurulmasını önermeyen bir grup bilim adamı var. Teflonda da aynı şey söz konusu. Kişisel görüşüm, gerçek teflonlar kullanılabilir. Tavalarda ise yağlı kağıt kullanılmasını ayrıca öneriyorum. Zemin ne olursa olsun yağlı kağıt kullanılması daha sağlıklı.

*16 aylık kızım pilavla bile ekmek yiyor. Zeka gelişimini olumsuz etkiler mi?
Ekmek ile değil de, dengesiz beslenme ile zeka gelişimi arasında bir ilgi var. Eğer karbonhidrat, yağ ve protein dengesi sağlanıyorsa ekmek vermenin bir sakıncası yok.

BİSKÜVİ YEDİRMEYİN!

* 4 yaşındaki kızım doğduğundan beri bebe bisküvisi tüketti. Ama zararlı olduğu yönünde çıkan haberlerden sonra vermemeye çalışıyoruz. Kızım bu şekilde büyüdüğü için zarar görmüş müdür?
Çocuğunuza yüksek fırınlanmış bisküvi yedirmemenizi öneriyorum. Sadece bunlarda değil, bazı mamalarda ve kızartılmış patateste de kanserojenler bulunmakta. Bunları yakından takip etmenizi öneririm.

* Oğlum 7 aylık. Prebiyotik yoğurt verebilir miyim?
Prebiyotikler için çok erken. Eğer kabızlığı varsa öğleyin hazırladığınız sebzelerde ve verdiğiniz meyvelerde yapacağınız değişiklikler daha sağlıklı olacaktır. Bu ürünler için 7 ay, çok erken