Bipolar Bozukluk Nasil Tedavi Edilir?
--------------------------------------------------------------------------------
Bipolar Bozukluk Nasil Tedavi Edilir?
Bipolar bozukluk çogu zaman bir 'karakter kusuru' ya da 'kisisel zayiflik belirtisi' olarak yanlis biçimde tanimlanmaktadir. Burada önemli olan, insanlarin, bipolar bozuklugun gerçek bir hastalik oldugunu, uygun ve uzun dönemli tedavi almalari kosuluyla bu bozuklugu olan kisilerin çogunun düzelebilecegini fark etmeleridir.
Yaygin olarak 2 tedavi tipi bulunmaktadir: (1) ilaç tedavisi ve (2) psikoterapi ('konusma' terapisi). Her iki tedavi tipinin bir bilesimi genellikle en iyi sonucu vermektedir.
Ilaç tedavisi
Koruyucu ve akut tedavi için ilaçlar
Bipolar bozuklugun ana tedavisi ilaç tedavisidir. Bu hastaligin tedavisinde kullanilan en önemli ilaç tipi, kisinin duygudurumunu kontrol altina almak için yazilan ilaçlardir. Bu ilaçlar 'duygudurum düzenleyicileri' olarak adlandirilmaktadir ve gelecek ataklarin önlenmesi ve baslamis bir atagin tedavi edilmesinde etkilidirler. Genel olarak, bipolar bozuklugu olan kisiler duygudurum düzenleyicileri ile tedaviye uzun süre (yillarca) devam etmektedirler.
Duygudurum düzenleyicilerinin kullanilmasina karsin ortaya çikan mani veya depresyon ataklarini tedavi etmek için ek ilaç tedavileri yazilmaktadir. Örnegin, antipsikotik ilaçlar esas olarak manik atak sirasinda yazilirken, antidepresan ilaçlar yaygin olarak depresif atak sirasinda verilmektedir. Arastirmalar, antidepresanlarin mani, hipomani ya da hizli döngüye geçisi tetikleyebildigini göstermistir. Bu nedenle, bipolar bozuklugu olan kisileri bu geçisten korumak amaciyla antidepresan ilaçla birlikte duygudurum düzenleyicileri de yazilmaktadir. Hastaligin semptomlarini tedavi etmek için baska ilaçlarin alinmasi da gerekebilmektedir.
Ilaç tedavisinde ayarlamalar
Hastaligin farkli evreleri sirasinda tedavi planlarinda degisikliklerin yani sira ilaç tedavisinde ayarlamalar yapilmasi da gerekebilmektedir. Eger hasta bir manik ya da depresif atak geçirebilecegini hissederse, ivedilikle doktoruyla temasa geçmelidir. Ilk uyari isaretlerinde ilaç tedavisinde yapilacak ayarlamalar genellikle normal duyguduruma dönüsü saglamakta ve tekrarlayan ataklari önleyebilmektedir.
Tedavi planina bagli kalma geregi
Büyük siklikla, kisiler (1) kendilerini daha iyi hissettikleri için, (2) 'uç noktalari' atlattiklari için ya da (3) yan etkilerden rahatsiz olduklari için ilaçlarini birakmak isterler. Oysa, bipolar bozuklugu olan kisilerin semptomlar kaybolduktan sonra bile ilaçlarini düzenli olarak almalari basarili tedavi için büyük önem tasimaktadir. Eger ilaci birakirlarsa, muhtemelen sonraki birkaç gün ya da hafta içinde yeni bir atak yasamayacaklardir ancak büyük olasilikla sonunda bir nüks yasayacaklardir. Kisiler, ne kadar fazla atak yasarlarsa, sonraki her bir atagi tedavi etmenin o kadar zor olacagini ve ataklarin daha da siklasacagini akillarinda tutmalidirlar.
Psikoterapi
Ilaç tedavisine ek olarak uygulanan psikoterapi, bipolar bozuklugu olan kisilere ve ailelerine destek, egitim ve rehberlik saglamada çogunlukla yararli olmaktadir. Gelecekteki ataklari önlemede de yardimci olabilmektedir.
Hastaneye yatirma
Intihar riskinden dolayi, siddetli depresyonu olan kisilerin kisa süreyle hastaneye yatirilmasi gerekebilir. Kendilerine ve baskalarina zarar vermelerini önlemek için, manik atak geçiren kisiler için de bu gerekli olabilir.